มะเดื่อขี้นก

ชื่อวิทยาศาสตร์       :   Ficus chartacea Wall. ex King var.

ชื่อวงศ์                     :   MORACEAE

ชื่อพื้นเมือง              :   บูเวาะฮารอตีกูส (มลายู-ยะลา) เดื่อนก มะเดื่อเทศ (ตราด) มะเดื่อหอม (จันทบุรี)

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ ไม้ต้น

        ลำต้น   ไม้พุ่มหรือไม้ยืนต้นขนาดเล็ก สูงได้ถึง 12 เมตร ลำต้นแตกกิ่งก้านสาขาได้มาก ลำต้นมีขนแข็ง

        ใบ       ใบเดี่ยว เรียงเวียนสลับ รูปรี หรือรูปไข่กลับแกมรูปรี ยาว 10-15 เซนติเมตร กว้าง 3.5-6 เซนติเมตร ฐานใบมน ปลายใบติ่งแหลมหรือหางแหลม ขอบเรียบ แผ่นใบเกลี้ยง หูใบรูปใบหอก มักมีรอยด่างสีขาวหรือสีเหลืองกระจายห่างๆ อยู่บนผิวใบด้านบน

        ดอก    ดอกรูปไข่ค่อนข้างกลม อยู่บริเวณกิ่งที่มีใบติดอยู่ ดอกแยกเพศอยู่ในช่อเดียวกัน ดอกเพศผู้ มีจำนวนน้อย อยู่บริเวณใกล้รูเปิดของช่อดอก กลีบรวม มี 3-4 กลีบ เกสรเพศผู้มี 2 อัน ดอกเพศเมีย รังไข่อยู่เหนือวงกลีบ

        ผล     ผลออกเป็นกลุ่มหรือเป็นคู่ๆ ใต้ง่ามใบ ค่อนข้างกลม มีใบประดับเล็กๆ ที่โคนผล 3 ใบ ผลแก่เมื่อสุกสีเหลืองหรือสีส้มอมน้ำตาล

ช่วงการออกดอกและติดผล        -

แหล่งที่พบ                  พบได้ในพื้นที่ป่าระดับต่ำถึงป่าดิบเขาสูง 1,600 เมตร ป่าดิบชื้นของประเทศไทย                   

การขยายพันธุ์            ด้วยเมล็ด

การใช้ประโยชน์

      อาหาร

        -   ผลอ่อน  รับประทานเป็นอาหาร

      สมุนไพร                                                                                                                   

          -   ผล ช่วยบำรุงร่างกายและต่อต้านอนุมูลอิสระ ช่วยยับยั้งเซลล์มะเร็งและลดความเสี่ยงของการเกิดโรคมะเร็งต่างๆ ช่วยบำรุงและรักษาสายตา ช่วยสมานแผลในช่องปาก ช่วยป้องกันนิ่วในไตและกระเพาะปัสสาวะอักเสบ ช่วยฟอกตับและม้าม ช่วยบรรเทาอาการของโรคกามโรค