โครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี มหาวิทยาลัยราชภัฏยะลา (อพ.สธ.-มรย.)
Plant Genetic Conservation Project Under the Royal Initiative of Her Royal Highness Princess Maha Chakri Sirindhorn (RSPG-YRU)
การร่วมสนองพระราชดำริในโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี มหาวิทยาลัยราชภัฏยะลา โครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ มีเป้าหมายเพื่อพัฒนาบุคลากร อนุรักษ์ พัฒนาและใช้ประโยชน์ทรัพยากรพันธุกรรมพืชและทรัพยากรต่างๆ ที่ส่งผลและเกิดประโยชน์แก่ประชาชนชาวไทย โดยมีวัตถุประสงค์ ดังนี้
1. เพื่ออนุรักษ์ทรัพยากรของประเทศไทย ได้แก่ ทรัพยากรชีวภาพ ทรัพยากรกายภาพ ทรัพยากรวัฒนธรรมแลภูมิปัญญา
2. เพื่อให้เข้าใจและเห็นความสำคัญของพันธุกรรมพืชและทรัพยากรต่างๆ ของประเทศไทยนำไปสู่การอนุรักษ์ และพัฒนาอย่างยั่งยืน สู่เศรษฐกิจพอเพียง
3. เพื่อสร้างจิตสำนึก ให้ร่วมคิด ร่วมปฏิบัติ จนเกิดประโยชน์ถึงประชาชนชาวไทย
4. เพื่อให้มีระบบข้อมูลพันธุกรรมพืชรวมทั้งทรัพยากรอื่นๆ สื่อถึงกันได้ทั่วประเทศ
5. เสริมสร้างสนับสนุนให้เกิดเครือข่ายระดับต่างๆ ในการดำเนินงานเกี่ยวกับการอนุรักษ์และพัฒนาทรัพยากร
การดำเนินงานของโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชฯ มีกรอบการดำเนินงาน 3 กรอบ 8 กิจกรรม ดังนี้ |
|
F: Frame (กรอบการดำเนินงาน) |
A: Activity (กิจกรรม) |
F1 กรอบการเรียนรู้ทรัพยากร
|
A1 กิจกรรมปกปักทรัพยากร |
A2 กิจกรรมสำรวจเก็บรวบรวมทรัพยากร |
|
A3 กิจกรรมปลูกรักษาทรัพยากร |
|
F2 กรอบการใช้ประโยชน์
|
A4 กิจกรรมอนุรักษ์และใช้ประโยชน์ทรัพยากร |
A5 กิจกรรมศูนย์ข้อมูลทรัพยากร |
|
A6 กิจกรรมวางแผนพัฒนาทรัพยากร |
|
F3 กรอบการสร้างจิตสำนึก
|
A7 กิจกรรมสร้างจิตสำนึกในการอนุรักษ์ทรัพยากร |
A8 กิจกรรมพิเศษสนับสนุนการอนุรักษ์ทรัพยากร |
ความเป็นมา หลักการและเหตุผล
มหาวิทยาลัยราชภัฏยะลา ได้ร่วมสนองพระราชดำริในโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี (อพ.สธ.) มาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2547 โดยคณาจารย์จากมหาวิทยาลัยราชภัฏยะลา ได้ร่วมวิจัยด้านความหลากหลายทางชีวภาพและภูมิปัญญาท้องถิ่นในพื้นที่หุบเขาลำพญา ตำบลลำพะยา อำเภอเมือง จังหวัดยะลา โดยดำเนินการสำรวจพรรณไม้ พันธุ์สัตว์ เห็ดและภูมิปัญญาท้องถิ่น และศึกษาพรรณไม้ในมหาวิทยาลัยราชภัฏยะลา ภายใต้โครงการศึกษาความหลากหลายทางชีวภาพชายแดนภาคใต้ ต่อมาในปี พ.ศ. 2558-2559 ได้เพิ่มพื้นที่ในบริเวณมหาวิทยาลัยราชภัฏยะลา วิทยาเขตแม่ลาน อำเภอแม่ลาน จังหวัดปัตตานี เพื่อศึกษาความหลากหลายของพรรณไม้ เนื่องจากเป็นพื้นที่ที่กำลังฟื้นสภาพจากการเคยเป็นป่าเสื่อมโทรม ที่ถูกบุกรุกทำลายมาก่อนที่มหาวิทยาลัยได้เข้ามาใช้ประโยชน์
ในปี พ.ศ. 2560-2561 เพื่อเป็นการสานต่อพระราชปณิธานแห่งองค์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯและสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีในการอนุรักษ์พันธุกรรมพืช มหาวิทยาลัยราชภัฏยะลาได้ทำหนังสือขอพระราชทานพระราชวโรกาสขอสนองพระราชดำริในโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริฯ และได้รับพระราชานุญาตให้แต่งตั้งคณะกรรมการดำเนินงานโครงการอนุรักษ์พันธุ กรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริฯ มหาวิทยาลัยราชภัฏยะลา
ปี พ.ศ. 2562 ถึงปัจจุบัน อพ.สธ.-มรย. ได้ดำเนินงานโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริฯ ภายใต้กรอบการดำเนินงาน 3 กรอบ 8 กิจกรรม คือ
1) กรอบการเรียนรู้ทรัพยากร 1.1 กิจกรรมปกปักทรัพยากร 1.2 กิจกรรมสำรวจเก็บรวบรวมทรัพยากร 1.3 กิจกรรมปลูกรักษาทรัพยากร
2) กรอบการใช้ประโยชน์ 2.1 กิจกรรมอนุรักษ์และใช้ประโยชน์ทรัพยากร 2.2 กิจกรรมศูนย์ข้อมูลทรัพยากร 2.3 กิจกรรมวางแผนพัฒนาทรัพยากร
3) กรอบการสร้างจิตสำนึก 3.1 กิจกรรมสร้างจิตสำนึกในการอนุรักษ์ทรัพยากร 3.2 กิจกรรมพิเศษสนับสนุนการอนุรักษ์ทรัพยากร