เถาย่านาง
เถาย่านาง
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Tiliacora triandra (Colebr) Diels.
ชื่อพื้นเมือง : ย่านางแดง จ้อยนาง (เชียงใหม่) ยาดนาง (สุราษฎร์ธานี)
ชื่อวงศ์ : MENISPERMACEAE
ลักษณะทั่วไปทางพฤกษศาสตร์
ต้นเป็นไม้เถาค่อนข้างแข็งขนาดใหญ่มีเหง้าใต้ดิน เถายาว 4-10 เมตร สีน้ำตาลเกลี้ยงพาดตามต้นไม้อื่น กิ่งแขนงจะแตกออกตามปลายกิ่ง เป็นคู่ๆ ใบ ใบเดี่ยวออกเรียงสลับ มีหูใบเล็กๆ 1 คู่ ขอบใบเรียบ แผ่นใบเรียบ ผิวใบเป็นมัน ใบรูปขอบขนานหรือรูปไข่ขนาดกว้าง 3-6 เซนติเมตร ยาว 6-12 เซนติเมตร โคนใบหยักเว้าเล็กน้อย ปลายใบสอบแคบหรือแหลม เนื้อใบเกลี้ยงเป็นมัน ใบยอดอ่อนสีออกแดง ดอก สีเหลืองออกเป็นช่อยาวเรียงตามปลายกิ่ง ช่อหนึ่งยาว 5-10 เซนติเมตร ช่อดอกมีจำนวนมาก ก้านช่อดอกโตยาว 2.5 มิลลิเมตร ออกลู่มาทางโคนช่อแผ่ออก 2 ข้างของก้านช่อกลีบรอง กลีบดอกมีสีออกแดง โคนกลีบเชื่อมติดกันเป็นกรวยปลายแยกเป็นแฉกแหลมๆ 6 แฉก กลีบดอกสีแดงคล้ำหรือสด 6 กลีบ มีขนประปรายไม่ขยายบานออก ผล ผลสดสีแดง รูปไข่กลับ ผิวเกลี้ยง
ช่วงการออกดอกและติดผล : ระหว่างเดือนธันวาคม – เดือนกรกฎาคม
นิเวศวิทยา : พบตามป่าโปร่ง แสงแดดส่องถึง ตามริมน้ำ พบมากในที่รกร้าง
การขยายพันธุ์ : เหง้า
สรรพคุณทางสมุนไพร :
ใบ เถา ราก แก้กระทุ้งพิษไข้ ถอนพิษยาเบื่อเมา ยาสั่ง ผิดสำแดง ถอนพิษและแก้พิษไข้ ขับพิษ โลหิต และน้ำเหลือง แก้ท้องผูก เปลือกต้น แก้ท้องร่วง แก้น้ำลายเหนียว ต้ม ชะล้างบาดแผล
